Yapay Zeka Sistemi Devrede: Banka Transferleri Mercek Altında
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), banka hesaplarını yapay zeka ile izleyen yeni bir denetim sistemini devreye aldı. 23 Haziran 2025’te açıklanan bu sistem, özellikle internet bankacılığı ile yapılan transferleri analiz ediyor. Açıklama kısmında “diğer” yazan işlemler, sistem tarafından kira geliri gibi algılanabiliyor ve vergi yükümlülüğü doğurabiliyor.
E-Tebligat Şoku: Vatandaşlar Yıllar Sonra Cezayla Karşılaşıyor
Son üç ayda çok sayıda vatandaş, geçmiş dönemlere ait para transferleri nedeniyle e-tebligat aldı. Sistem, açıklaması belirsiz işlemleri otomatik olarak inceleyerek potansiyel vergi ihlali olarak değerlendirebiliyor. Vergi Uzmanı Murat Bal, “Kendi kardeşime yardım amaçlı gönderdiğim parayı yanlışlıkla ‘diğer’ açıklamasıyla yolladım ve vergi cezası aldım” diyerek sistemin yanlış algılamalara yol açtığını belirtti.
İtiraz Hakkı Var, Ama Süreç Zorlayıcı
Uzmanlar, haksız yere vergi cezası alan vatandaşların GİB’e resmi itirazda bulunabileceğini vurguluyor. Ancak itiraz süreci teknik ve zaman alıcı olabilir. GİB’in bu tür durumlarda vatandaşın beyanını dikkate aldığı, tarafların ifadeleriyle işlemin gerçek amacı araştırıldığı belirtiliyor.
Transferlerde Bu Açıklamalardan Kaçının
Vergi cezası riski yaşamamak için para transferlerinde açıklama kısmına şu ifadeleri yazmaktan kaçının:
- “Diğer”
- “Borç”
- “Ödeme”
- “Havale”
Bunun yerine daha açıklayıcı ifadeler kullanılması öneriliyor:
- “Aile yardımı”
- “Doğum günü hediyesi”
- “Kişisel destek”
- “Borç geri ödemesi (açıklamalı)”
Sistemin Geliştirilmesi Gerekiyor
Uzmanlara göre, yapay zeka destekli bu sistem henüz tam anlamıyla oturmuş değil. GİB’in yazılımı zamanla gelişse de şu an için vatandaşlar açıklamalara dikkat etmezse mağduriyet yaşayabilir. Sistem, özellikle belirsiz transferleri riskli işlem olarak işaretliyor.
Vergi Borcunuzu Online Kontrol Etmeyi Unutmayın
Herhangi bir ceza ya da tebligat alıp almadığınızı kontrol etmek için e-Devlet veya GİB’in resmi internet sitesi üzerinden vergi borcunuzu kontrol edebilirsiniz.
Vergi Borcunuzu Sorgulamak İçin Tıklayın
Sonuç ve Öneriler
- Açıklamasız para transferlerinden kaçının.
- Açık ve net açıklamalar kullanın.
- “Diğer” gibi genel ifadeler yerine işlemin amacını belirtin.
- E-tebligat alanlar mutlaka vergi dairesiyle iletişime geçsin.
- İtiraz hakkınızı kullanmaktan çekinmeyin.
Yorumlar
Kalan Karakter: