Milyonların hayalini kurduğu erken emeklilik artık daha ulaşılabilir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), yürürlükteki özel düzenlemelerle bazı meslek grupları ve özel durumu olan bireyler için emeklilik yaşını öne çeken avantajlar sunuyor. Özellikle zorlu şartlarda çalışanlar ve ağır engelli çocuğu bulunan anneler bu düzenlemelerden doğrudan faydalanabiliyor.
Yıpranma Payı Nedir, Kimleri Kapsıyor?
Kamuoyunda “yıpranma olarak bilinen, resmi adıyla Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHZ); 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 40. maddesi kapsamında uygulamaya alındı.
Bu sistem sayesinde ağır, tehlikeli ve yıpratıcı işlerde çalışan kişilere:
- Prim gününe ek süre,
- Emeklilik yaşından düşen ek avantaj sağlanıyor.
Yıpranma Payından Kimler Yararlanabilir?
SGK’nın belirlediği meslek grupları arasında:
- Madenciler
- Demir-çelik işçileri
- Asit ve kimya fabrikası çalışanları
- Polisler
- TSK (Türk Silahlı Kuvvetleri) personeli
- İtfaiyeciler
- RTÜK ve TRT’de yayın hizmetlerinde çalışanlar yer alıyor.
Her 360 gün çalışma için mesleğin risk derecesine göre:
- 60, 90 veya 180 gün ek sigorta süresi veriliyor.
Bu süre: - Prim gününe ekleniyor,
- Yarısı kadar gün de emeklilik yaşından düşülüyor (maksimum 3 yıl).
Örnek: 10 yıl boyunca her yıl 90 gün yıpranma kazanan bir çalışan, 900 gün (yaklaşık 2,5 yıl) ek prim elde eder. Yarısı olan 450 gün (1 yıl 3 ay) ise emeklilik yaşından düşülerek daha erken emekli olabilir.
Engelli Çocuğu Olan Annelere Büyük Kolaylık
SGK’nın bir diğer dikkat çeken erken emeklilik uygulaması ise ağır engelli çocuğu bulunan annelere yönelik.
1 Ekim 2008 sonrasında çalışmaya başlayan anneleri kapsayan bu sistem, 5510 sayılı Kanun’un 28. maddesi ile yasal zemine oturtuldu.
Kimler Yararlanabilir?
- Ağır engelli çocuğu bulunan ve bu durumu tam teşekküllü hastaneden alınan sağlık kurulu raporuyla belgeleyen anneler.
- SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı fark etmeksizin tüm sigorta kollarında çalışanlar bu haktan faydalanabiliyor.
Nasıl Uygulanıyor?
- 1 Ekim 2008 sonrası çalışılan her 4 gün için 1 gün ek prim veriliyor.
- Bu süre doğrudan emeklilik yaşından düşülüyor.
Örnek: 6.000 gün çalışan bir anne, 1.500 gün (yaklaşık 4 yıl) ek süre kazanır ve bu süre doğrudan emeklilik yaşından düşülerek erken emekli olma imkânı elde eder.
Başvuru Şartları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu erken emeklilik fırsatlarından yararlanmak isteyen vatandaşların bazı adımları doğru şekilde atması gerekiyor:
Yıpranma Payı İçin:
- İşverenin, çalışanın görevini SGK’ya doğru ve düzenli olarak bildirmesi gerekiyor.
- Çalışılan işin "fiili hizmet zammı" kapsamına girip girmediği kontrol edilmeli.
Engelli Çocuk Sahibi Annelik Durumu İçin:
- Çocuğun engel durumu resmî sağlık kurulu raporuyla belgelenmeli,
- SGK’ya bireysel başvuru yapılmalı.
Ne Zaman Emekli Olurum?
Erken emeklilik hakkı kişisel prim durumu, sigorta başlangıç tarihi ve çalışılan kuruma göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle vatandaşların:
- e-Devlet üzerinden “Ne Zaman Emekli Olabilirim” hizmetini kullanması,
- Ya da bir sosyal güvenlik uzmanına danışması önem taşıyor.
SGK’dan Gelen Bu Fırsatları Kaçırmayın
SGK’nın sunduğu bu avantajlar, yüz binlerce kişiye umut olacak nitelikte. Özellikle uzun yıllar zorlu koşullarda görev yapan emekçiler ve fedakâr anneler için erken emeklilik artık bir hayal değil. Başvurularınızı doğru yaparak siz de bu imkânlardan yararlanabilirsiniz.
Yorumlar
Kalan Karakter: